Жаҳон маъмурчиликдан очарчиликка қараб ҳаракат қилмоқдами?
Руссияда
нашр
қилинадиган
Интернет-журнал
Point.Ru (26.10.2007) дан олиб ааhttp://finance.rambler.ru/news/economics/6762457.html интернет
адресида
эълон
қилинган
мақолани
русчадан
ўзбекчага
ағдариб
(таржимон: Алибой
Йўляхши)
ўқувчиларимиз
эътиборига
узатишни
фойдали
бўлар деб
ҳисобладик.
Қуйида
уни
ўқишингиз мумкин.
Бугун Financial Times Deutschland Ц да
эълон
қилинган Женни
Уиггинс ва
Хавьер
Бласларнинг ФОзиқ-овқат
учун сиёсий
курашФ номли
материалида,
УБуғдой,
маккажўхори
ва гурунч,
жавдар каби
донларнинг
нархлари
кўтарилиши,
миқдори
қисқариб
бораётган
озуқа ресурслари
учун
бутунжаҳон кураши
бошланиб
кетиш
хавфини
туғдираяпти.
Кўпгина
давлатлар,
аҳоли орасида
пайдо бўлиши
мумкин
бўлган ижтимоий
ғалаёнларнинг
олдини олиш
мақсадида
ҳаммадан
аввал ўз
халқининг
эҳтиёжини
таъминлаш
йўлларини топиш
чораларини
кўрмоқдаларФ
дейилади.
Британия
қишлоқ
хўжалик
иқтисодий
бирлашмаси
раҳбари
Генри Фелл
эса, ФУмумий
кўриниш анча
ташвишли. Вазият
шундайки,
биз, худди
маъмурчиликдан
озуқ-овқатнинг
сезиларли
даражада
етишмовчилиги
замонига
қараб
кетаётгандай
кўринамизФ
дейди. Материалнинг
муаллифлари,
инфляция
кўпгина
мамлакатларни
озуқ овқат
нархларининг
тинмасдан
кўтарилиб
туриши вазиятида
нималар
қилиш керак деган
масала
олдида
ўйлантириб
қўймоқда
дейдилар. Буғдой
ва сутнинг
баҳоси энг юқори
кўрсаткичга
чиқди,
маккажўхори
ва жавдар
эса,
90-йилларнинг
ўртача
баҳосидан
анча ортиқ
нархда
сотилаяпти,
гурунч ва
кофе кейинги
ўн йилда ҳеч
кўрилмаган
бир шаклда
қимматлашиб
кетди.
УЖаҳон
ҳозиргача
ўзини бозор
баҳоларининг
сезиларли
даражада ўзгариб
туришларидан
ҳимоя қилиб
келаётган
суянчини
аста-секин
йўқотиб
бораяпти. Ц дея
огоҳлантиради
Бутун жаҳон
озиқ-овқат ташкилотининг
(ФАО) ғалла
савдоси
бўйича эксперти
Абдулризо
Аббасиан. Ц
Ҳатто
ваҳимага
тушишлар очиқ
сезилмоқдаФ
дейди у.а
ФАО
башорат
қилишига
кўра, УБиологик
ёнилғи индустриясининг
ўсиб
бораётган
иштаҳаси билан
комбинатсиядаа 2010 йилга
келиб
америкада
олинадиган
маккажўхори
ҳосилининг 30%
истеъмол қилинадиган
тизимий
силжишлар
келгувси ўн
йилликда
қишлоқ
хўжалиги
маҳсулотларининг
нархлариниа ўтган
энг сўнгги ўн
йилликнинг ўртача
баҳосига
нисбатан 20-50% кўтариб
юборадиФ деб
давом этади
нашриёт.а а
Бу
эса, энг
аввал четдан
маҳсулотлар
олиш
даражаси
юқори бўлган
камбағаллироқ
Африкадаги
Бенин ва
Негирия ёки
Бангладеш ва
Чин каби
мамлакатларга
оғир келади
дея
таъкидлайдилар
мақола муаллифлари.
Уларнинг
фикрича бу
хусусият
маҳсулотларни
ишлаб
чиқарувчи ва
сотувчи Ц
экспорт қилиувчи
АҚШ,
Австралия ва
Канада,
шунингдек Аргентина
ва Намибия
мамлакатлари
учун жуда
фойдали ва
қулайдир.а
УСиёсатчиларга
бой ички бозор
зарур Ц деб
давом қилади
муаллифлар. Ц Шунинг
учун
баҳоларнинг
оширилиши
билан бирга буғдой
ва арпага
эксперт
божлари
ўрнатилишидан
Владимир
Путиннинг
президент
сайловлари
олди ва ундан
кейинги сўзларида
ташвишланиш
бор эди. Украина
эса,
маккажўхори,
арпа ва
кунгабоқар
ёғи учун
эксперт
квотаси
(ҳиссаси)ни
муҳокама
қилмоқда.Ф ааа
УБаҳоларнинг
кўтарилиши
бюджет учун оғир
юк
ҳисобланадиФ
Ц дея огоҳлантиради
экспертлардан
бири. ФАО, етарли
даражада
озиқ-овқат
миқдорига
эга бўлмаган
мамлакатлар
2008 йилда ғалла
сотиб олишга 28
миллиард
доллар, яъни 2002
йилдагига
нисбатана икки
марта кўп
пул
ажратишади
деб
тасдиқлайди.
Ташкилот 1977
йилда Мисрда
бўлгани
сингари Унон
интифадасиФ
бошланиб
кетиши
мумкинлигидан
хавфсирамоқда.
ФЧин ва
Ҳиндистон
четдан озиқ-овқат
келтириш
соҳасида
нисбатан
мустақил мамлакатлар
ҳисобланади. Бироқ
бу ҳолат доим
сақланиб
қолишлигига шубҳалиниш
учун етарли асослар
мавжудФ дейди
Қайта қуриш
ва
ривожланиш
Халқаро банкининг
(ҚРХБ)
иқтисодчи
ходими Дон
Митчелл.а Бу
иқтисодчи
ходимнинг
фикрича ,
номлари
тилга
олинган икки
мамлакат ҳам
кўпроқ ғалла
ва озиқ - овқат
учун
қўлланиладиган
ўсимлик
ёғлари сотиб
оладиган бўладилар.
ҚРХБ
баҳолашича,
жаҳон
талабларини
қоплаш учуна ғалла
маҳсулотлари
ишлаб чиқариш
2030 йилга келиб
салкам 50% - га
кўпайиши
керак, гўшт
ишлаб
чиқариш эса, тахминан
85% - га кўтарилиши
зурур
бўлмоқда.
Иқтисодда
янгиликлар
билан кўпроқ
танишишни истаганлар
тубандаги
материалларни
очиб ўқишлари
мумкин:
Банки
и Биржи
сегодня.
Часть I - 26/10/2007 | WPS -
Мониторинг
СМИ
Банки
и Биржи
сегодня.
Часть II - 26/10/2007 | WPS -
Мониторинг
СМИ
НДЦ и ING Wholesale Banking
запустили
схему
ускоренных
расчетов |
Интерфакс
X5 Retail Group
приобрела
торговую
сеть
"Корзинка" |
Интерфакс
Курс
доллара
расчетами
"сегодня" на
ЕТС 26 октября
снизился до 24,7562
руб./$1 | Интерфакс
Новую
маркировку
обсудят... но
позднее | AlcoNews.ru
Компания
BP решила
продемонстрировать
качество своего
бензина BP Ultimate | ИА
"Аи92"
Бирлашган
Миллатлар
Ташкилоти(БМТ):
Инсоният ҳалокат
таҳдиди остида қолмоқда.
Руссияда
нашр
қилинадиган
km.ru интернет
саити (унинг
адреси: http://www.km.ru/magazin/view.asp?id={C29818DB-26E1-4F97-83E8-03623EE357E4})
бу ҳақда жума
куни (26.10.2007) хабар
босиб
чиқарди. Бу хабар
билан саит
ўқувчиларини
таништириш
эса, уларнинг
дунё
ҳақидаги
тушунча ва
билимларини
мустаҳкамлашда
кўмакчи бўлар
деб умид
қиламиз. Қуйида
ана шу
хабарнинг
рус тилидан
ўзбек тилига
(таржимон Ц Алибой
Йўляхши)
ағдарилган
матни
келтирилади.
Энг аввал
мана бу
фактларга
эътибор
қилинг:
БМТ атроф - муҳитнинг
тазолигини
тадқиқ қилиш (экологик
тадқиқ) ишларида
1400 киши
қатнашди. Улардан
157 таси 48-та буюк
давлатларнинг
етакчи
олимларидан
бўлиб,
қолганлари
жаҳоннинг 47-та
мамлакатининг
50-та илмий
марказларидан
жалб
этилгандилар.
Агар
БМТ учун
махсус
ўтказилган
тадқиқотнинг
маълумотларига
ишонадиган
бўлсак, ҳозир
инсоният
тирик қолиш
имконларининг
сўнгги
чегарасида
турибди дейиш
керак бўлади.
Масалан,
ҳозирнинг
ўзидаёқ Ер
шарининг ҳар
бир нуфусига бугун
планета
бериши
мумкин
бўлган бойликлардан
учдан бирича
кўпроғи талаб
қилинмоқда.
Бу ҳали
фақатгина
бошланиши.
Олимларнинг
тасдиқларича
яқин ўн
йилларда
бизни янада
нохуш
келажак кутаяпти.
а
Мазкур
экологик
тадқиқот
ҳақидаги
материални аУТаймсФ газетаси
босиб
чиқарди.
Ҳужжатни
тайёрлаган
муаллифарнинг
тасдиқларига
кўра, Ер
шарининг
бойликлари,
имкониятларидан
фойдаланиш
кейинги 20 йил
давомида
бўлганидагидек
тезликда давом
қилса,
инсоният
фалокат
таҳдиди
остида
қолади.
Шу
кунларда
бизнинг она
планетамизнинг
қуруқлик ва
сувида
яшовчиларнинг
30%, сут
эмизувчиларининг
23% ва пардаларининг
12% тугаб битиш
хавфи остида
қолиб турибдилар.
Ер планетаси
сув
ресурсларининг
кимёвий ва
биологик
ифлосланиши
даҳшатли
даражага
кўатирилиб
кетаётганидан
ташқари, йилига
жаҳоннинг
энг катта
дарёларидан
бири қуриб
қолмоқда.а
Ҳужжатда
кейинги 20 йил
ичида
планета
аҳолисининг
сони 34%
кўтарилгани
ҳақида маълумот
келтирилади. Ер
шари, атмосферанинг
кислород
таъминотини
амалга
оширувчи
планетанинг
УўпкасиФ
ҳисобланадиган
ўрмонларининг
йилига 73 минг кв.
км майдонини
йўқотиб
қўяпти.
Табиий
офатлар
оқибатида
ўртача
йилига 75 минг
киши қурбон
бўлади.
Бундай офатларнинг
сони ҳам
сўнгги ўн
йилда
сезиларли даражада
ўсишни
кўрсатмоқда.
Ҳар
йили Ер
шарининг уч
миллион
нуфуси турли
хил касалликлар
оқибатида
ўлишмоқ далар.
а
Кейинги икки
ўн йилликда
овланадиган
болиқлар 50%-га
камайиб
қолди. Ҳозир
магазинлар
пештахталарида
қора осетра
икрасининг
кўринмай
қолгани
бежиз эмас,
ахир.а а
Турли
хил қишлоқ
хўжалиги
заруриятига
ишлатиладиган
ҳосилдор
далаларнинг
майдониа 39%-га
кўтарилди.
Шу
билан бирга
газета, бу
маълумотларнинг
эълон
қилинишини
жаҳоннинг
етакчи
давлатларини
планетанинг экологиясини
сақлаш
бўйича жадал
чоралар
қабул
қилишга
чақириқ
эканлигига
алоҳида
эътибор
қаратади.
Чақиқриқ
тўғридир.
Бироқ бу
чақириқ энг
аввал кимга
қаратилади? Ғарб
эса,
қачонлардан
буён ернинг
ресурслари фақатгина
бир миллиард
кишини Ц улар
уни яна Уолтин
миллиардФни
деб ҳам
айтишади тўқ
ва
фарованликда
яшашини
таъминлай
олишига бизни
ишонтириб
келади.
Буларнинг
таркибига
планета
аҳолисининг 1/5
қисминигина ташкил
етадиган аАҚШ,
Ғарбий
Овропа ва
Япониянинг
аҳолисини
ҳам қўшишади.
Шуни билан
бирга бу
мамлакатлар
нуфуси ҳозир
бутун
жаҳонда
ишлаб
чиқариладиган
моллар ва
хизматларнинг
яримини
истеъмол қилади.а
Бироқ
бу
мамлакатлар
фақат ўз
манфаатларини
ҳимоя қиладилар
ва улар
ҳозирги
вақтда
истеъмол қилиб
турган
даражаларидан
воз кечишга
тайёр
эмаслар. Ғарбда
тенгҳуққулилик
ва бошқа
Уумуминсони
қадриятларФ
ҳақида
қанчалар
қичқирмасинлар,
бари бир Уўз
кийимлариФ
уларнинг Убаданларига
яқиндирФ.
Ҳозирги
вақтда Арктиканинг
қандай
қисмини ким
эгаллаши мумкинлиги
масаласи
атрофида ҳазилакам
сиёсий
можаролар
олиб
барилаётгани
йўқ. Арктика
эса, ёнилғи
хомашёларининг
жуда катта
захираларига
эга бир буюк
соҳадир.
Давлатларнинг
қанчалик
усталик
билан иш юритишларига
қарамасдан
инсоният
яқин ўн
йиллар ичида
бу
захиралардан
фойдаланмасдан
кун кечириши
мумкин эмас.
Оллоҳга
шукрки,
Руссия
ҳозирча етарли
даражада ўз ресурсларига
эгадир. Бироқ
масала фақат
мулкка эга
бўлиш эмас, балки
уни муносиб
тартибда қўриқлай
олиш ҳам муҳим.
Қаранг ахир,
ресурслар
қайси
мамлакатда
бўлишидан
қатъи назар, уларни
қандайдир
УмарказлашганФ
назорат остига
олиш зурур
дейилган
чақириқлар
анчадан буён
қулоқларга
занг уриб
турибди.
Руссиянинг
бепоён ва
табиий
бойликларга
бой ҳудудга эгалик
ҳуқуқи учуна бизнинг
ўтмиш авлодимиз
ўз замонида тер
ва қонларини
тўлагандилар,
ахир. Замонавий
авлодимиз бу
бойликларнинг
барчасини Уолтин
миллиардФнинг
эҳтиёжига
бермай сақлаб
қола
олдиларми?а а
Мавзуга
оид бошқа материаллар
:
Цивилизация
глобалистов -
верный путь к
нищете
Россия
шлет в
Арктику
вторую
экспедицию.
